Poslovne vesti - Srbija

Srbija dala zeleno svetlo za projekat koji donosi 5,5 miliona tona nafte godišnje

Prema dokumentu, Prostorni plan obuhvata delove teritorija gradova i opština Novi Sad, Kanjiža, Senta, Ada, Bečej i Žabalj, piše eKapija.

Ovim planom utvrđene su osnove organizacije, uređenja, korišćenja i zaštite infrastrukturnog koridora naftovoda, a sadrži i elemente detaljne regulacije koji omogućavaju njegovo direktno sprovođenje.

Projekat izgradnje naftovoda rezultat je saradnje Srbije i Mađarske, formalizovane potpisivanjem Memoranduma o razumevanju između ministara rudarstva i energetike Srbije i spoljnih poslova i spoljne trgovine Mađarske u junu 2023. godine.

Cilj projekta je unapređenje energetske sigurnosti Srbije i diverzifikacija pravaca snabdevanja sirovom naftom.

Nosilac izrade Prostornog plana je Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture, dok sredstva za njegovu realizaciju obezbeđuje kompanija Transnafta AD Pančevo.

Maksimalni kapacitet naftovoda usaglašen je sa nominalnim obimom prerade sirove nafte u Rafineriji Pančevo, koji iznosi 4,8 miliona tona godišnje, kao i sa maksimalnom količinom koju Mađarska može isporučiti Srbiji – 5,5 miliona tona godišnje. Ovo u uslovima kontinualnog transporta odgovara protoku od oko 725 m³/h.

Preliminarnim hidrauličkim proračunom utvrđeno je da je za pun kapacitet transporta od pumpne stanice Alđo do terminala Transnafta AD Pančevo potreban maksimalni radni pritisak od 70 bara.

Konkretni uslovi rada u cevovodu – protok i pritisak – zavisiće od trenutnih potreba Srbije za sirovom naftom, kao i od dostupnih količina domaće nafte i one koja stiže putem naftovoda JANAF.

Definisana trasa: Prostorni plan obuhvata 4.535 hektara kroz šest opština

Prostorni plan posebne namene za izgradnju naftovoda utvrđuje infrastrukturni koridor ukupne dužine od oko 120 kilometara, sa pojasom od 200 metara sa obe strane cevovoda. Ukupna površina obuhvaćena planom iznosi 4535,43 hektara.

Planirani čelični naftovod, sa maksimalnim radnim pritiskom od 70 bar, biće podzeman duž cele trase i protezaće se ukupno 113 km. Preliminarni prečnik je DN450, ali će konačna dimenzija biti određena projektnom dokumentacijom.

Plan obuhvata delove teritorija opština Kanjiža, Senta, Ada, Bečej, Žabalj i grada Novog Sada, precizno definisane kroz katastarske opštine poput Velebita, Kanjiže, Sente, Ade, Bačkog Gradišta, Žablja, Kaća i drugih. Konačna granica Prostornog plana je određena na osnovu tehničke dokumentacije i uslova nadležnih institucija.

Naftovod počinje na granici sa Mađarskom kod Horgoša 2, gde se nalazi prijemno-otpremna čistačka stanica (POČS) i atmosferski rezervoar od 10 m³. Odatle se proteže ka jugu, prolazeći istočno od Horgoša (2 km) i severozapadno od Martonoša (400 m), ukrštajući se sa državnim putem IB-13 i železničkom prugom Horgoš-Kanjiža.

Na teritoriji Kanjiže trasa ide jugozapadno, prolazi zapadno od grada (2,8 km), zatim zapadno od Zimovića (800 m) i Trešnjevca (1 km), ukrštajući se sa kanalima Horgoš-Martonoš, Kereš i Adorjan-Velebit.

U opštini Senta nastavlja ka jugoistoku, prolazeći zapadno od Gornjeg Brega (2 km), a potom ulazi u opštinu Ada, gde prolazi zapadno od Sterijina (600 m) i ukršta se sa državnim putem IIA-105.

U opštini Bečej ide ka jugu, prelazi reku Čik, prolazi zapadno od Bačkog Petrovog Sela (3 km) i Bečeja (2 km), zatim se ukršta sa kanalom Dunav-Tisa-Dunav i prolazi zapadno od Bačkog Gradišta (2,1 km).

U opštini Žabalj prolazi zapadno od Čuruga (2,5 km), ukršta se sa Jegričkom rekom i njenom pritokom, a kod Gospođinaca prelazi državni put IIA-112 i železničku prugu. Tu napušta koridor gasovoda Interkonektor i ulazi u infrastrukturni pojas naftovoda i gasovoda kod Đurđeva.

Dalje ide ka zapadu, prolazi kroz železničke i putne koridore kod Nemanovaca, zatim ulazi u energetski koridor autoputa E-75 u blizini Novog Sada. Trasa prolazi kroz radnu zonu Sever IV i završava se u Prijemnoj čistačkoj stanici (PČS) Novi Sad unutar terminala „Transnafta“ AD Pančevo.

Najveći deo trase prolazi kroz poljoprivredno zemljište, izvan urbanih zona, uz ukrštanja sa rekama, putevima i železnicama.

Podsetimo, priča o povezivanju Srbije na ruski naftovod Družba započela je 2022. godine, nakon najave prekida isporuka ruske nafte naftovodom Janaf po usvajanju osmog paketa sankcija EU u kojem zemlje zapadnog Balkana nisu izuzete iz zabrane uvoza sirove nafte iz Rusije morskim putem.

Ministarstvo rudarstva i energetike je tada saopštilo da sagledava sve mogućnosti da obezbedi diverzifikaciju i u oblasti snabdevanja sirovom naftom.

U proleće 2023. na 13. zasedanju Zajedničke komisije za ekonomsku saradnju Srbije i Mađarske usvojena je odluka o gradnji naftovoda od Alđa u Mađarskoj do Novog Sada, u izvedbi mađarskog MOL-a i srpske Transnafte, a zatim je potpisan i državni Memorandum o razumevanju o izgradnji naftovoda.

Prema ranijim najavama, naftovod Srbija-Mađarska bi trebalo da bude izgrađen do 2028. godine, a procenjena vrednost projekta iznosi 157 miliona evra za srpsku deonicu naftovoda.